วัฒนธรรมบนโต๊ะอาหารเกาหลี…ทำไมถึงต้องมีเครื่องเคียงกับทุกมื้อกันนะ

วัฒนธรรมบนโต๊ะอาหารเกาหลี…ทำไมถึงต้องมีเครื่องเคียงกับทุกมื้อกันนะ

สำหรับวัฒนธรรมการกินอาหารเกาหลีแตกต่าง กับประเทศอื่นๆ ตามวิถีชีวิต อย่างที่เรามักพบเห็นในซีรี่ย์เกาหลี หรือเมื่อเดินเข้าไปในร้านอาหารเกาหลีสักร้านคงจะเห็นภาพเครื่องเคียงจัดเต็มบนโต๊ะเป็นซิกเนเจอร์ที่ต้องมีไว้ก่อน (ทานไม่ทานอีกเรื่อง) แต่สำหรับชาวเกาหลีใต้มีประวัติศาสตร์ที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับ ‘เครื่องเคียงของอาหารเกาหลี’ ที่จัดวางบนโต๊ะอาหารอย่างสวยงามและประณีตอันมาจากวิถีชีวิตดั้งเดิมจนก่อเกิดเป็นวัฒนธรรมที่ดีงามในประเทศด้วยเช่นกัน

เครื่องเคียงอาหารเกาหลีในภาษาเกาหลีมีชื่อเรียกว่า 반찬 (พันชัน) 

ซึ่งจะถูกเสิร์ฟทุกครั้งพร้อมกับอาหารจานหลัก ลักษณะของพันชันจะถูกจัดแบ่งเป็นจานขนาดเล็กวางล้อมรอบอาหารจานหลักนั่นเอง ปกตินั้นเครื่องเคียงจะเป็นผักไม่ว่าจะเป็นผักสดหรือผักดอง เช่น กิมจิผักกาดขาว หัวไชเท้า ต้นหอม แตงกวา ที่เริ่มมาตั้งแต่ยุคสามราชอาณาจักร (พ.ศ. 526  – 1203) ได้แก่ โคกูรยอ ชิลลา และแพ็กเจ (ก่อนยุคโชซอน) เนื่องจากอิทธิพลการนับถือศาสนาพุทธจึงละเว้นและต่อต้านการทานเนื้อสัตว์เสียส่วนใหญ่ในชนชั้นปกครอง โดยเครื่องเคียงอาหารเกาหลีมีไว้เพื่อแสดงฐานะทางสังคมของแต่ละชนชั้นและระดับอาวุโสในครอบครัวเป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อนมากเลยทีเดียวค่ะ ซึ่งจำนวนก็จะแตกต่างไปแต่ละชนชั้น ดังนี้

1. ราชวงศ์ หรือเชื้อพระวงศ์ สำรับใหญ่ที่สุด เครื่องเคียง 12 ชนิด เรียกว่า 십이첩 (ชิบีช็อบ) 

2. ชนชั้นขุนนาง หรือชนชั้นสูงและครอบครัว  เครื่องเคียง 9 ชนิด เรียกว่า 구첩 (คูช็อบ)

3. ชนชั้นที่พอมีฐานะทางเศรษฐกิจ เครื่องเคียง 5 ชนิด เรียกว่า 오첩 (โอช็อบ) 

*แต่กรณีหัวหน้าครอบครัวหรือลูกชายคนโตจากภรรยาคนแรกจะได้รับเครื่องเคียง 7 ชนิด เรียกว่า 칠첩 (ชิลช็อบ) 

4. ชนชั้นทั่วไป เครื่องเคียง 3 ชนิด เรียกว่า 삼첩 (ซัมช็อบ)

ปัจจุบันเครื่องเคียงอาหารเกาหลี หรือ พันชัน ที่ถูกจัดวางล้อมรอบอาหารจานหลักนั้นจะไม่ได้แสดงถึงชนชั้นทางสังคมเหมือนคราวอดีตและแสดงถึงความเท่าเทียมในสังคม (ระบบอาวุโสยังมีความเคร่งครัดอยู่) แต่ชาวเกาหลีก็ถือว่าพันชันเป็นวัฒนธรรมที่อยู่มาอย่างยาวนานอีกทั้งยังสามารถแสดงถึง ความรัก ความใส่ใจ และการแบ่งปันบนโต๊ะอาหาร เนื่องจากพันชันจะถูกจัดมา 1 ชุดเท่านั้น (ไม่ได้มีแยกสำหรับทุกคน) การตักพันชันที่อยู่ใกล้ตัวให้กับคนอื่นถือเป็นการแสดงความรู้สึกแบ่งปันจึงเป็นเรื่องปกติที่เรามักพบเห็นในวัฒนธรรมการกินของชาวเกาหลี งดงาม ลึกซึ้งละเอียดลออยันเรื่องอาหารเลยทีเดียว ซึ่งเครื่องเคียงที่สืบทอดกันมาตั้งแต่อดีตยังมีส่วนสำคัญในการล้างปากหรือล้างรสชาติอาหารได้ดี และปัจจุบันก็มีเมนูพันชันเนื้อสัตว์มากขึ้นอีกด้วย พูดถึงเรื่องอาหารก็หิวทุกทีวันนี้ผู้เขียนคงจะต้องขอตัวไปทานอาหารเกาหลีรสชาติกลมกล่อมที่เสิร์ฟพร้อมเครื่องเคียงหอม ๆ สักมื้อแล้วค่ะ อ่านบทความที่น่าสนใจ เที่ยวไปทั่ว
ขอบคุณที่มาจาก : https://krua.co/food_story/koreansidedishes/